Trong một động thái then chốt được giới đầu tư toàn cầu theo dõi sát sao, Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC) của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã kết thúc cuộc họp chính sách kéo dài hai ngày với quyết định cắt giảm lãi suất lần thứ hai trong năm nay. Mức giảm 0,25 điểm phần trăm đưa lãi suất chủ chốt về phạm vi 3,75% đến 4%, mức thấp nhất trong ba năm qua. Quyết định này phù hợp với dự báo của thị trường nhưng diễn ra trong bối cảnh dữ liệu kinh tế chính thức bị hạn chế do chính phủ Mỹ vẫn đóng cửa.

Quyết định của Fed và bối cảnh kinh tế

Các nhà hoạch định chính sách của Fed buộc phải đưa ra quyết định lãi suất khi chỉ có trong tay dữ liệu việc làm tháng 8. Các chỉ báo hiện tại cho thấy nền kinh tế Mỹ đang tăng trưởng ở mức vừa phải, nhưng rủi ro đối với thị trường lao động đang gia tăng. Mặc dù tỷ lệ sa thải và tuyển dụng vẫn ở mức thấp, cả người tìm việc và doanh nghiệp đều cảm nhận cơ hội đang giảm dần, phản ánh sự hạ nhiệt của thị trường lao động. Fed cũng theo dõi sát các thông báo sa thải quy mô lớn từ các tập đoàn như Amazon, yếu tố có thể làm gia tăng tỷ lệ thất nghiệp.

Lạm phát vẫn cao hơn mục tiêu, khoảng 3% theo thước đo ưu tiên của Fed. Dù thấp hơn nhiều so với vài năm trước, mức này vẫn vượt mục tiêu 2%, chịu tác động từ chi phí năng lượng và một số chính sách. Chủ tịch Jerome Powell nhấn mạnh sự thận trọng, cho biết nội bộ Fed còn bất đồng về định hướng sắp tới và cảnh báo thị trường không nên mặc định sẽ có thêm đợt giảm lãi suất vào tháng 12.

Phản ứng thị trường và góc nhìn phân tích

Ngay sau thông báo, thị trường chứng khoán Mỹ ban đầu tăng mạnh, chỉ số Dow Jones đạt kỷ lục mới. Tuy nhiên, phát biểu thận trọng của Powell đã khiến tâm lý nhà đầu tư chùng xuống, dẫn đến việc hai trong ba chỉ số chính quay đầu giảm, chỉ Nasdaq giữ được sắc xanh. Chỉ số đồng USD tăng 0,47% so với rổ tiền tệ chủ chốt.

Các chuyên gia, trong đó có JP Morgan, lưu ý sự bất thường của việc cắt giảm lãi suất khi thị trường chứng khoán đang ở đỉnh cao. Họ cảnh báo thị trường có thể đang quá lạc quan về tốc độ và quy mô giảm lãi suất, đặc biệt khi chính sách tiền tệ vẫn đang nới lỏng và lạm phát vượt mục tiêu. Cuộc gặp sắp tới giữa Tổng thống Donald Trump và Chủ tịch Tập Cận Bình về thương mại được xem là yếu tố then chốt ảnh hưởng tới chính sách của Fed.

Bảng cân đối và biện pháp thanh khoản

Một điểm đáng chú ý khác là Fed sẽ dừng thu hẹp bảng cân đối kế toán từ tháng 12. Động thái này nhằm nới lỏng thanh khoản cho nền kinh tế. Bảng cân đối của Fed đã giảm từ gần 9.000 tỷ USD đầu năm 2022 xuống khoảng 6.660 tỷ USD vào tuần trước. Việc tạm dừng thu hẹp cho thấy Fed sẵn sàng hỗ trợ thị trường tài chính trong bối cảnh bất ổn.

Động thái của các ngân hàng trung ương khác

Quyết định của Fed nằm trong xu hướng chung của nhiều ngân hàng trung ương lớn. Vài giờ sau, Ngân hàng Trung ương Canada giảm lãi suất 0,25 điểm xuống 2,25%, mức thấp nhất từ tháng 7/2022, nhằm hỗ trợ nền kinh tế trước tác động của thuế quan và giữ lạm phát quanh 2%. Thị trường dự báo lãi suất Canada sẽ ổn định ít nhất đến tháng 3 năm sau.

Ngân hàng Trung ương Nhật Bản dự kiến giữ nguyên lãi suất lần thứ sáu liên tiếp, chờ định hướng tài khóa từ chính phủ mới, với khả năng tăng lãi suất vào tháng 12 hoặc tháng 1. Ngân hàng Trung ương châu Âu cũng được dự đoán giữ nguyên lãi suất lần thứ ba liên tiếp, với khảo sát Bloomberg cho rằng mức 2% có thể duy trì đến năm 2027.

Chính sách trong nước tại Việt Nam

Ngoài diễn biến quốc tế, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã quyết định thành lập Ban chỉ đạo xây dựng đề án phát triển kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài, do Thủ tướng làm Trưởng ban. Ban chỉ đạo hoạt động theo nguyên tắc tập trung, dân chủ, minh bạch và thống nhất. Bộ Tài chính là cơ quan thường trực triển khai đề án để trình Bộ Chính trị.

Triển vọng

Động thái mới nhất của Fed phản ánh sự cân nhắc giữa hỗ trợ tăng trưởng và kiểm soát lạm phát, đặc biệt trong bối cảnh thị trường lao động bất định. Thị trường toàn cầu sẽ tiếp tục theo dõi sát dữ liệu kinh tế và diễn biến địa chính trị, những yếu tố có thể định hình tốc độ và hướng đi của chính sách tiền tệ trong thời gian tới.