Trong thời gian tới, khu vực hộ kinh doanh tại Việt Nam sẽ chứng kiến một sự thay đổi lớn. Bắt đầu từ ngày 01/11, Cục Thuế đã phát động chiến dịch cao điểm 60 ngày nhằm chuyển đổi từ phương thức thuế khoán sang kê khai. Đây là bước đi nằm trong chiến lược hiện đại hóa quản lý thuế, thúc đẩy minh bạch và phát triển bền vững khu vực kinh tế tư nhân.

Chuyển đổi từ thuế khoán sang kê khai

Việc chuyển đổi này không chỉ là thay đổi cách tính thuế mà còn là sự cải tổ toàn diện trong tư duy quản lý. Mô hình thuế khoán vốn tồn tại nhiều hạn chế, buộc hộ kinh doanh phải nộp thuế ngay cả khi doanh thu giảm mạnh. Ngược lại, phương thức kê khai dựa trên thu nhập thực tế sẽ công bằng hơn, linh hoạt hơn, đặc biệt trong bối cảnh khó khăn kinh tế. Điều này cũng khuyến khích hộ kinh doanh tuân thủ tự nguyện, minh bạch sổ sách và từng bước tiến lên mô hình doanh nghiệp nhỏ và vừa với nhiều ưu đãi.

Để hỗ trợ quá trình chuyển đổi, cơ quan thuế tăng cường tuyên truyền, hướng dẫn trực tiếp, tổ chức các điểm hỗ trợ lưu động tại chợ truyền thống, tuyến phố thương mại. Mục tiêu là đến ngày 01/5/2026, 100% hộ kinh doanh áp dụng phương pháp tự khai, tự nộp thuế và được tiếp cận đầy đủ thông tin.

Hạ tầng và biện pháp tuân thủ

Hiện đại hóa hệ thống thuế đòi hỏi hạ tầng kỹ thuật đồng bộ. Cục Thuế đang nâng cấp hệ thống dữ liệu, tích hợp công cụ quản lý điện tử, triển khai thủ tục đăng ký, kê khai, nộp thuế một chạm. Chế độ kế toán được đơn giản hóa, công nghệ dễ sử dụng nhằm giảm gánh nặng cho hộ kinh doanh.

Theo bà Nguyễn Thị Cúc, Chủ tịch Hội Tư vấn thuế Việt Nam, cải cách này sẽ giúp ngăn chặn tình trạng trốn thuế, minh bạch doanh thu và giảm rủi ro cho cả cơ quan quản lý lẫn người nộp thuế. Bà cho rằng thuế khoán khiến hộ kinh doanh bị động, trong khi kê khai thuế phù hợp hơn với thực tế.

Tác động và triển vọng

Cải cách không chỉ hướng tới tuân thủ mà còn mở ra cơ hội phát triển. Hộ kinh doanh quy mô lớn có sổ sách đầy đủ sẽ được tính thuế trên lợi nhuận thực tế, hộ nhỏ được giảm chi phí và thủ tục. Nhà nước đang xem xét nâng ngưỡng doanh thu miễn thuế để phản ánh đúng khả năng sinh lời.

Đây là bước chuyển mình toàn diện, mở ra kỷ nguyên mới cho hộ kinh doanh Việt Nam với sự công bằng, hiện đại và bền vững.