Giá vàng trong nước đang leo lên mức cao kỷ lục, thị trường chợ đen rối loạn với những biến động giá khó lường. Trước tình hình này, nhiều chuyên gia cho rằng đã đến lúc cần áp dụng thuế giao dịch vàng nhằm đưa thị trường trở lại minh bạch, hạn chế giao dịch ngầm và ngăn thất thoát ngoại tệ.

Giá tăng vọt và nguồn cung khan hiếm

Tại Hà Nội, bất chấp giá vàng ở mức kỷ lục, người dân vẫn xếp hàng dài trước các tiệm vàng. Các thương hiệu lớn như SJC, Phú Quý, Doji, PNJ đã báo hết vàng miếng, vàng nhẫn trong nhiều tháng. Riêng Bảo Tín Minh Châu bán hạn chế, có khi khách phải chờ tới 20 ngày mới nhận được vàng. Nguồn cung khan hiếm khiến nhiều người chuyển sang mua vàng ở chợ đen hoặc qua các nhóm mua bán trực tuyến, nơi giá vàng SJC có lúc lên tới 175 triệu đồng/lượng, vàng Bảo Tín Minh Châu đạt 185 triệu đồng/lượng. Các tiệm vàng nhỏ lẻ ở tỉnh cũng bán rất chạy, với chênh lệch mua – bán 5-7 triệu đồng/lượng, cao hơn mức 2-3 triệu đồng ở thương hiệu lớn.

Đề xuất đánh thuế và cải cách thị trường

Các chuyên gia cho rằng tình trạng này bắt nguồn từ tắc nghẽn nguồn cung, khi việc nhập khẩu vàng dù đã có hướng dẫn của Ngân hàng Nhà nước nhưng sớm nhất phải đến năm 2026 mới thực hiện. Chuyên gia kinh tế Ngô Chí Long đề xuất áp thuế thu nhập cá nhân 0,1% cho giao dịch vàng, đánh đúng đối tượng đầu cơ ngắn hạn, không ảnh hưởng người tích trữ dài hạn. Ông cho rằng đây là bước cần thiết để xây dựng môi trường đầu tư tài chính minh bạch và giảm giao dịch ngầm. Chuyên gia Nguyễn Quang Huy đồng tình nhưng nhấn mạnh cần thiết kế ngưỡng giá trị và thời gian nắm giữ để phân biệt đầu cơ và tích sản, phù hợp thói quen tích lũy vàng của người Việt.

Biến động thị trường quốc tế và triển vọng

Trên thị trường thế giới, vàng vừa trải qua tuần tồi tệ nhất trong nhiều năm, chấm dứt chuỗi tăng 10 tuần liên tiếp. Giá vàng giao ngay dao động mạnh từ 4.380 USD xuống sát mốc 4.000 USD/ounce do làn sóng bán tháo ở châu Âu và Bắc Mỹ. Khảo sát chuyên gia cho thấy chỉ 18% dự báo giá tăng tuần tới, 35% dự báo giảm và 47% cho rằng đi ngang. Nhà đầu tư nhỏ lẻ vẫn lạc quan nhẹ dù tâm lý suy yếu. Các quyết định lãi suất của Fed, Ngân hàng Canada, Nhật Bản và ECB sẽ tác động mạnh đến giá vàng.

Trong bối cảnh nguồn cung trong nước hạn chế và thị trường quốc tế biến động, việc áp dụng khung thuế minh bạch kết hợp cải cách thị trường có thể là chìa khóa để ổn định giao dịch vàng, bảo vệ nhà đầu tư và đưa vàng vào dòng chảy kinh tế hiệu quả hơn.