Ngày 31 tháng 10 chứng kiến hàng loạt diễn biến quan trọng về môi trường, ngoại giao và chính sách hạt nhân, phản ánh bức tranh phức tạp và đan xen của các thách thức toàn cầu hiện nay.

Biến đổi khí hậu và những cơn bão dữ dội hơn

Một nghiên cứu mới từ Đại học Hoàng Gia Luân Đôn đã cảnh báo về sự gia tăng cường độ của các cơn bão nhiệt đới do biến đổi khí hậu do con người gây ra. Các nhà khoa học nhận thấy khả năng xuất hiện những cơn bão mạnh như bão Melissa có thể tăng gấp bốn lần trong những thập kỷ tới. Melissa vừa trở thành cơn bão mạnh nhất đổ bộ vào khu vực Caribbe trong vòng 90 năm, gây tàn phá nặng nề tại Cuba với mưa lớn, sạt lở đất và lũ lụt diện rộng.

Nhóm nghiên cứu đã sử dụng các mô hình mô phỏng hàng triệu đường đi giả định của bão dưới các điều kiện khí hậu khác nhau. Trong kịch bản khí hậu mát hơn, một cơn bão như Melissa chỉ xuất hiện khoảng 8.100 năm một lần. Nhưng với tình trạng ấm lên toàn cầu hiện nay, tần suất này đã giảm xuống còn khoảng 1.700 năm một lần. Điều này nhấn mạnh sự cấp bách của việc ứng phó với biến đổi khí hậu, khi nhiệt độ biển tăng không chỉ làm gia tăng tần suất mà còn cả sức tàn phá của bão.

Chính quyền Cuba đã nhanh chóng sơ tán hơn 730.000 người trước khi bão đổ bộ. Dù đã suy yếu xuống cấp 3, Melissa vẫn duy trì sức gió 195 km/h khi vào đất liền. Lực lượng quân đội, cảnh sát và dân phòng đang nỗ lực cứu hộ và khắc phục hậu quả tại các khu vực bị ảnh hưởng.

Đại hội đồng Liên Hợp Quốc và lệnh cấm vận Cuba

Trên mặt trận ngoại giao, khóa họp thứ 80 của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc tiếp tục bàn về lệnh cấm vận lâu dài của Mỹ đối với Cuba. Nghị quyết thường niên yêu cầu chấm dứt lệnh phong tỏa đã được thông qua với 165 phiếu thuận, 7 phiếu trắng và 12 phiếu chống, cho thấy sự phản đối mạnh mẽ của cộng đồng quốc tế đối với các biện pháp trừng phạt đơn phương.

Đại sứ Nguyễn Hoàng Nguyên, Trưởng phái đoàn thường trực Việt Nam tại Liên Hợp Quốc, nhấn mạnh cần dỡ bỏ hoàn toàn và vô điều kiện lệnh cấm vận, đồng thời tái khẳng định sự ủng hộ kiên định của Việt Nam đối với độc lập, chủ quyền và quyền phát triển của Cuba. Đây cũng là quan điểm chung của nhiều quốc gia mong muốn một trật tự quốc tế hợp tác hơn.

Tổng thống Trump chỉ đạo nối lại thử hạt nhân

Diễn biến gây tranh cãi nhất trong ngày đến từ Washington, khi Tổng thống Donald Trump chỉ thị Bộ Quốc phòng Mỹ khôi phục ngay lập tức hoạt động thử nghiệm vũ khí hạt nhân. Đây là bước ngoặt lớn trong chính sách hạt nhân của Mỹ, chấm dứt hơn ba thập kỷ tuân thủ tự nguyện lệnh hoãn thử hạt nhân nổ. Lần gần nhất Mỹ thử hạt nhân là năm 1992.

Ông Trump viện dẫn việc các quốc gia khác vẫn đang thử nghiệm để biện minh cho quyết định này, cho rằng Mỹ cần duy trì thế cân bằng chiến lược. Hiện Mỹ và Nga thường xuyên thử nghiệm các hệ thống mang đầu đạn hạt nhân nhưng không gắn đầu đạn thực. Điện Kremlin tuyên bố sẽ chỉ nối lại thử hạt nhân nếu Mỹ thực hiện trước.

Các chuyên gia cảnh báo động thái này có thể làm suy yếu các hiệp ước quốc tế như Hiệp ước Cấm thử hạt nhân toàn diện và khơi mào một cuộc chạy đua vũ trang mới. Nga gần đây thử tên lửa Burevestnik và ngư lôi hạt nhân Poseidon, nhưng khẳng định đây chỉ là thử nghiệm kỹ thuật không liên quan đến đầu đạn.

Ngoại giao thương mại Mỹ - Trung

Tại Hàn Quốc, Tổng thống Trump gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trong cuộc đối thoại trực tiếp đầu tiên sau 6 năm. Cuộc gặp kéo dài 100 phút kết thúc với những tuyên bố lạc quan về việc hạ nhiệt căng thẳng thương mại. Mỹ đồng ý giảm thuế nhập khẩu hàng Trung Quốc từ 57% xuống 47% và giảm thuế đối với các mặt hàng liên quan đến fentanyl xuống 10%. Đổi lại, Trung Quốc cam kết nối lại nhập khẩu đậu tương Mỹ, duy trì nguồn cung đất hiếm và tăng cường trấn áp buôn bán fentanyl trái phép.

Hai nhà lãnh đạo coi đây là bước tiến hướng tới hợp tác, với kế hoạch thăm viếng lẫn nhau trong tương lai gần. Đáng chú ý, cuộc gặp tránh đề cập những vấn đề nhạy cảm như hạn chế xuất khẩu công nghệ cao hay vấn đề Đài Loan, tập trung vào các thỏa thuận kinh tế khả thi.

Các biện pháp ngoại hối mới của Trung Quốc

Trong khi đó, Cơ quan quản lý ngoại hối Trung Quốc công bố gói biện pháp mới nhằm cải thiện dịch vụ tài chính xuyên biên giới và ổn định thương mại. Các biện pháp này mở rộng hình thức thanh toán, giảm chi phí giao dịch và đơn giản hóa thủ tục cho thanh toán thương mại dịch vụ. Doanh nghiệp cũng được phép quản lý tập trung quỹ ngoại tệ cho các dự án ở nhiều quốc gia hoặc khu vực, thể hiện nỗ lực của Bắc Kinh trong hỗ trợ thương mại toàn cầu.

Kết luận

Từ mối đe dọa ngày càng lớn của biến đổi khí hậu đến sự mong manh của các thỏa thuận hạt nhân, và từ tranh chấp thương mại đến cải cách tài chính, ngày 31 tháng 10 cho thấy tính liên kết chặt chẽ của các vấn đề toàn cầu. Những diễn biến này nhấn mạnh rằng hợp tác vẫn khả thi nhưng đòi hỏi sự khéo léo trong điều hướng giữa các lợi ích đối lập và khủng hoảng cấp bách.