Cuối tháng 10, hàng loạt diễn biến trong xung đột Nga–Ukraina cùng các sự kiện địa chính trị liên quan đã thu hút sự chú ý của dư luận quốc tế. Những tuyên bố từ cả Moskva và Kyiv cho thấy khả năng thay đổi cục diện chiến tranh, trong khi căng thẳng và leo thang quân sự vẫn nhấn mạnh sự mong manh của bất kỳ giải pháp nào.

Nga phát tín hiệu sẵn sàng tiếp nhận đề xuất của Mỹ

Ngày 27/10, Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov cho biết Moskva sẵn sàng chấp nhận đề xuất của Mỹ nhằm chấm dứt xung đột Ukraina. Theo ông Lavrov, tại hội nghị thượng đỉnh ở Alaska, Tổng thống Vladimir Putin đã xem xét từng yếu tố trong bản khái niệm do đặc phái viên của Tổng thống Mỹ Steve Wolf trình bày. Ông Putin xác nhận các chi tiết và tuyên bố Nga sẵn sàng triển khai dựa trên đề xuất này. Tuy nhiên, phía Mỹ vẫn chưa phản hồi trực tiếp. Hai bên đồng ý tạm dừng để tham khảo ý kiến các đồng minh, cho thấy một bước tiếp cận ngoại giao thận trọng nhưng đáng chú ý.

Nếu thiện chí này là thật, đây là thời điểm hiếm hoi mà cả Kremlin và Washington có thể tìm thấy điểm chung. Tuy nhiên, việc Mỹ chưa đưa ra phản hồi ngay lập tức hé lộ những phức tạp tiềm ẩn, bao gồm thiếu lòng tin và khác biệt về ưu tiên chiến lược.

Ukraina chủ động xây dựng kế hoạch ngừng bắn và kêu gọi hỗ trợ

Cùng ngày, Tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky thông báo Kyiv và các đồng minh đang chủ động soạn thảo kế hoạch ngừng bắn để thực hiện trong vòng một tuần hoặc mười ngày tới. Ông kêu gọi cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump tiếp tục ủng hộ Ukraina, đặc biệt sau khi Washington áp đặt các lệnh trừng phạt nghiêm khắc đối với các tập đoàn năng lượng Nga Rosneft và Lukoil.

Dù hoan nghênh các biện pháp trừng phạt, ông Zelensky nhấn mạnh sẵn sàng ngồi vào bàn đàm phán mà không cần thêm áp lực. Ông cho rằng nếu không có đối thoại, xung đột vẫn tiếp tục leo thang. Trừng phạt là công cụ hữu hiệu, nhưng Ukraina cũng cần tên lửa tầm xa để răn đe Nga. Ông chỉ ra Mỹ có nhiều loại vũ khí tương tự, không cần thời gian huấn luyện dài, coi viện trợ quân sự là bổ sung cần thiết cho biện pháp ngoại giao.

Tranh cãi quanh tên lửa Flamingo

Ông Zelensky cũng đề cập đến khó khăn trong việc sản xuất tên lửa hành trình tầm xa Flamingo do Ukraina tự phát triển, với tầm bắn lên tới 3.000 km. Các vấn đề kỹ thuật và chậm trễ tài trợ từ đối tác đã làm chậm tiến độ, nhưng đơn hàng dự kiến sẽ sẵn sàng trong vài tuần. Mới được công bố trước công chúng tháng trước, Flamingo đã bị một số nhà phân tích so sánh với tên lửa FP5 của tập đoàn UAE Milan của Anh.

Truyền thông Nga cho biết hệ thống phòng không Moskva đã đánh chặn Flamingo, lưu ý tốc độ thấp và động cơ thời Liên Xô kết hợp linh kiện Trung Quốc. Có thông tin Đan Mạch sản xuất nhiên liệu cho loại tên lửa này, song công ty cung cấp đang bị điều tra tham nhũng. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova cáo buộc Ukraina có kế hoạch tấn công sâu vào lãnh thổ Nga và gọi Đan Mạch là nước tài trợ cho chế độ khủng bố tại Kyiv.

Tấn công bằng UAV và thương vong dân sự tại Kyiv

Đầu tháng 10, thủ đô Kyiv bị tấn công bằng UAV khiến 3 người chết và 31 người bị thương. Thị trưởng Vitali Klitschko cho biết mảnh vỡ drone đã gây cháy các tòa nhà chung cư, gây thiệt hại lớn. Ông Zelensky cho hay chỉ trong một tuần, Ukraina đã hứng chịu gần 1.200 UAV và 50 tên lửa, phần lớn là tên lửa đạn đạo nhằm vào hạ tầng và khu dân cư.

Những vụ tấn công này cho thấy mối đe dọa thường trực đối với dân thường và áp lực lớn lên năng lực phòng thủ của Ukraina, đồng thời củng cố lập luận của Zelensky về nhu cầu vũ khí tiên tiến và hỗ trợ quốc tế.

Làn sóng di cư thanh niên dưới thay đổi luật thời chiến

Một biến động nhân khẩu học đáng chú ý xuất hiện sau khi Ukraina nới lỏng hạn chế đi lại đối với nam giới từ 18 đến 22 tuổi trong thời thiết quân luật. Trước đó, mọi nam giới trên 18 tuổi đều bị cấm xuất cảnh, nhưng sắc lệnh mới cho phép nhóm trẻ tuổi rời đi. Trong vòng một tháng, hơn 11.000 thanh niên Ukraina đã vào Slovakia, với đỉnh điểm 500 người/ngày. Cùng thời gian, hơn 56.000 người vượt biên sang Ba Lan.

Tại Đức, số đơn xin tị nạn của người Ukraina tăng gấp 10 lần từ tháng 5 đến tháng 9, từ 8.000 lên gần 19.000. Làn sóng di cư này đặt ra câu hỏi lớn về nguồn nhân lực tương lai cho tái thiết và quốc phòng, với hệ lụy lâu dài nếu xung đột kéo dài.

Chiến sự ác liệt tại Poprop

Trên mặt trận, báo cáo từ binh sĩ Ukraina ở Poprop cho thấy tình hình nghiêm trọng. Từ tháng 7, lực lượng Nga đã xâm nhập khu vực, đặc nhiệm tấn công xe chở lính Ukraina. Phóng viên và nguồn tin tiền tuyến mô tả thương vong lớn trong lực lượng điều khiển UAV và nguy cơ bị bao vây tại các vị trí chiến lược như Minocrat. Poprop được mô tả là "vùng tử thần" nơi các lữ đoàn Ukraina khó giữ vững.

Thực tế chiến trường này, cùng với các động thái ngoại giao và thách thức trong nước, phản ánh tính phức tạp và đa chiều của cuộc chiến. Dù kế hoạch ngừng bắn mang lại tia hy vọng, các vị trí quân sự cố thủ và sự thiếu tin tưởng lẫn nhau khiến giải pháp vẫn mong manh.

Kết luận

Diễn biến ngày 28/10 cho thấy sự đan xen giữa ngoại giao, công nghệ quân sự, sức chống chịu của dân thường và biến động nhân khẩu học trong xung đột Ukraina. Nga tuyên bố sẵn sàng tiếp nhận đề xuất của Mỹ và Ukraina công bố kế hoạch ngừng bắn gợi mở khả năng giảm leo thang. Tuy nhiên, tranh cãi quanh tên lửa, các đợt tấn công UAV, và làn sóng di cư thanh niên cho thấy những thách thức sâu sắc phía trước. Những tuần tới sẽ thử thách khả năng biến tín hiệu ngoại giao thành tiến triển thực tế hay bị lu mờ bởi thực trạng chiến trường.