Trong bối cảnh địa chính trị đang thay đổi nhanh chóng, những diễn biến mới giữa Nga, Mỹ và Ukraina đã thu hút sự chú ý của toàn cầu. Sự đan xen giữa các biện pháp trừng phạt, hoạt động quân sự và động thái ngoại giao cho thấy một mạng lưới lợi ích và chiến lược phức tạp, với Tổng thống Nga Vladimir Putin đang định vị đất nước mình để chống chịu và thậm chí tận dụng áp lực từ phương Tây.

Lệnh trừng phạt phương Tây và khả năng chống chịu của Nga

Bài xã luận gần đây của The Guardian cho rằng vòng trừng phạt mới nhất cùng việc Mỹ cung cấp vũ khí có thể vô tình làm mạnh thêm vị thế đàm phán của Nga. Sau nhiều năm chịu các biện pháp trừng phạt như đóng băng tài sản và hạn chế thương mại, Moskva đã thích nghi và không bị áp lực quyết định. Việc cung cấp tên lửa hành trình Tomahawk cũng được nhận định là khó thay đổi cục diện chiến trường. Điều này dẫn tới lời kêu gọi xem xét lại những gì quyền lực Mỹ có thể thực sự đạt được ở Ukraina mà không phải trả giá quá đắt.

Đáp lại các lệnh trừng phạt mới nhằm vào các tập đoàn dầu khí lớn như Rosneft và Lukoil cùng hàng chục công ty con, Putin bác bỏ tác động kinh tế đáng kể và gọi đây là hành động không thân thiện. Ông cảnh báo rằng việc cắt giảm xuất khẩu dầu của Nga có thể khiến giá dầu toàn cầu tăng vọt, tác động tới giá nhiên liệu ngay cả tại Mỹ. Lời cảnh báo này nhấn mạnh sự gắn kết của thị trường năng lượng toàn cầu và nguy cơ các biện pháp trừng phạt phản tác dụng.

Tính toán chính trị của Mỹ và ngoại giao quốc tế

Các lệnh trừng phạt được ban hành trong bối cảnh chính trị phức tạp tại Washington. Tổng thống Donald Trump, trong khi khẳng định sức mạnh của các biện pháp chống Nga, cũng tìm kiếm sự hỗ trợ từ Trung Quốc để giải quyết xung đột Ukraina. Các cuộc gặp sắp tới với lãnh đạo châu Á, bao gồm Chủ tịch Tập Cận Bình, dự kiến sẽ đề cập đến vấn đề này. Dù Nhà Trắng nhấn mạnh tính nghiêm khắc của trừng phạt, việc Trump tiếp cận Bắc Kinh cho thấy nhận thức rằng áp lực kinh tế đơn thuần có thể không đủ.

Song song, phát biểu của Trump về Triều Tiên, thừa nhận nước này gần như là cường quốc hạt nhân, phản ánh một hướng ngoại giao khác. Các kế hoạch hội nghị thượng đỉnh với Kim Jong Un, dù chưa xác nhận, cho thấy sự sẵn sàng đối thoại trực tiếp với đối thủ, một chiến lược có thể áp dụng với Nga.

Dự án chiến lược và hợp tác kinh tế của Nga

Ngoài xung đột hiện tại, Nga đang nghiên cứu những dự án hạ tầng đầy tham vọng như đường hầm xuyên eo biển Bering nối Alaska. Kirill Dmitriev, đặc phái viên của Putin về đầu tư nước ngoài, nhấn mạnh tính khả thi và lợi ích kinh tế của dự án, coi đây là nền tảng cho quan hệ hòa bình Nga-Mỹ. Dù còn nhiều trở ngại chính trị, đề xuất này phản ánh mong muốn của Moskva về hợp tác dài hạn nhằm giảm bớt tính đối đầu.

Tầm nhìn kinh tế này đối lập với lập trường cứng rắn ở Ukraina, cho thấy Nga muốn cân bằng giữa sức mạnh cứng và tiếp cận kinh tế chiến lược. Những dự án như vậy có thể là biểu tượng thiện chí, ngay cả khi căng thẳng quân sự vẫn tiếp diễn.

Trừng phạt của EU và biện pháp đáp trả của Nga

Gói trừng phạt thứ 19 của Liên minh châu Âu đối với Nga đã vấp phải phản ứng mạnh mẽ. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova lên án các biện pháp này là bất hợp pháp và kém hiệu quả, đồng thời cảnh báo về các hành động đáp trả tương xứng. Bà lưu ý rằng việc mở rộng hạn chế tới các công ty từ Trung Quốc, Belarus có thể làm giảm sự linh hoạt thương mại quốc tế. Lệnh cấm dịch vụ du lịch châu Âu tại Nga, theo bà, ảnh hưởng tới quyền tự do đi lại và có nguy cơ làm gia tăng căng thẳng song phương.

Những tuyên bố này cho thấy Nga sẵn sàng sử dụng công cụ kinh tế và chính trị để phản công, đồng thời cố gắng định hình câu chuyện theo hướng bảo vệ chủ quyền và chuẩn mực quốc tế.

Diễn biến chiến trường Ukraina

Trên thực địa, xung đột Ukraina vẫn leo thang. Các nguồn tin quân sự báo cáo Nga tiến quân tại nhiều khu vực chiến lược, lực lượng Ukraina chịu áp lực lớn. Nhiều đô thị và thị trấn quan trọng rơi vào tay Nga, thu hẹp tuyến phòng thủ của Ukraina. Dù có phản công, quân đội Ukraina gặp khó trong việc giữ vững vị trí, đặc biệt ở miền Bắc.

Việc kiểm soát Zahorne và tiến gần Hulai Ipo thể hiện đà tiến công của Nga. Tầm quan trọng của Kupiansk cho thấy cả hai bên đều dồn lực vào các mặt trận trọng yếu. Thành công trên chiến trường góp phần định hình câu chuyện địa chính trị, nơi thực tế quân sự ảnh hưởng trực tiếp tới tính toán ngoại giao.

Kết luận: Bàn cờ phức hợp

Tình hình hiện tại phản ánh một bàn cờ nhiều lớp với trừng phạt, ngoại giao, dự án kinh tế và chiến dịch quân sự. Việc Putin coi trừng phạt là vô hiệu, kết hợp với sáng kiến như đường hầm Bering, cho thấy chiến lược song song: chống chịu và thích nghi, đồng thời mở ra hợp tác chọn lọc. Với phương Tây, thách thức là điều chỉnh biện pháp để đạt mục tiêu chiến lược mà không gây hậu quả ngoài ý muốn.

Khi xung đột Ukraina tiếp diễn, sự đan xen giữa khả năng kinh tế, động thái ngoại giao và hành động quân sự sẽ quyết định quỹ đạo quan hệ Nga – phương Tây. Liệu điều này dẫn tới một thỏa thuận hay kéo dài đối đầu vẫn chưa rõ, nhưng tầm quan trọng đối với ổn định toàn cầu là không thể phủ nhận.