Sáng ngày 1/11, những tin tức nóng bỏng từ mặt trận phía đông Ukraine đã thu hút sự chú ý đặc biệt, khi thành phố Pokrovsk trở thành tâm điểm của các diễn biến quân sự và chính trị căng thẳng. Trong bối cảnh chiến sự Nga – Ukraine bước vào giai đoạn khốc liệt, những gì đang xảy ra tại thành phố chiến lược này có thể đánh dấu một bước ngoặt quan trọng của toàn bộ cuộc xung đột.

Khủng hoảng tại Pokrovsk

Pokrovsk, thuộc tỉnh Donetsk, hiện đang là trung tâm của một chiến dịch bao vây nguy hiểm do lực lượng Nga thực hiện. Các nguồn tin quân sự Ukraine mô tả những ngày cuối tháng 10 là “ngày thứ tư ác mộng” khi các đơn vị tinh nhuệ bị mắc kẹt trong vòng vây siết chặt. Đại tá Alex, một sĩ quan đổ bộ đường không nổi tiếng, đã công khai kêu gọi Bộ chỉ huy Kyiv cân nhắc lệnh đầu hàng để cứu mạng hàng nghìn binh sĩ. Lời kêu gọi này phản ánh sự tuyệt vọng ở tiền tuyến, khi các vị trí của Ukraine tại Novo Papska, Sukija và Lisovska đang hứng chịu áp lực dữ dội từ phía Nga.

Việc mất Pokrovsk không chỉ đơn thuần là thất bại về chiến thuật, mà còn có thể báo hiệu một sự thay đổi lớn trong cục diện chiến tranh, mở đường cho Nga tiến sâu hơn vào miền đông Ukraine. Dù Bộ Tổng tham mưu Ukraine tối 30/10 vẫn khẳng định khả năng phòng thủ, với 114 cuộc đụng độ trong ngày (40 trận ở riêng Pokrovsk), nhưng cường độ hỏa lực từ phía Nga – 53 tên lửa, 59 cuộc không kích, 105 quả bom dẫn đường, hơn 4.200 UAV cảm tử và hơn 3.000 cuộc pháo kích – cho thấy tình hình cực kỳ nghiêm trọng.

Chiến thuật bao vây và ưu thế công nghệ của Nga

Các kênh quân sự Nga tuyên bố Pokrovsk đã nằm hoàn toàn trong tầm kiểm soát hỏa lực, khiến lực lượng Ukraine không thể phá vây. Nguồn tin thân Nga cho biết quân Nga đã kiểm soát các vùng ngoại ô phía bắc, phía đông và tây nam, buộc Ukraine phải tung lực lượng bộ binh và thiết giáp còn lại để che chắn cho cuộc rút lui khẩn cấp. Yếu tố then chốt trong thành công của Nga là ưu thế vượt trội về tình báo và tác chiến điện tử. Việc bắt giữ các kíp điều khiển UAV của Ukraine đã cung cấp cho Moscow thông tin quý giá, giúp đẩy nhanh tốc độ tiến công.

Các đơn vị UAV thuộc trung tâm Rubicon của Nga đã giành ưu thế trên không, siết chặt vòng vây và phá vỡ tuyến tiếp tế của Ukraine. Khoảng 1.000 binh sĩ Ukraine đang rút lui qua một nút thắt chỉ còn rộng 1 km. Một nửa Pokrovsk được cho là đã nằm dưới sự kiểm soát chặt chẽ của Nga, với việc cờ Nga được kéo lên ở ngoại ô phía tây trước khi bị UAV Ukraine phá hủy.

Động thái ngoại giao và chiến tranh thông tin

Trong một bước đi đáng chú ý, Moscow tuyên bố sẵn sàng ngừng bắn 5–6 giờ tại Pokrovsk, Minoras và Kupiansk để các nhà báo quốc tế, bao gồm cả phóng viên Ukraine, tiếp cận các khu vực bị phong tỏa. Động thái này, được cho là theo yêu cầu của Tổng thống Vladimir Putin, nhằm hợp pháp hóa các vùng chiếm đóng và định hình câu chuyện chiến tranh. Việc tạo điều kiện cho truyền thông tiếp cận giúp Nga thể hiện hình ảnh “cởi mở”, đồng thời nhấn mạnh sự bất lợi của Ukraine.

Bất chấp vòng vây, lực lượng Ukraine vẫn cố thủ tại Lisovska và Sukija. Quyết định này tương tự những chiến thuật trước đây nhằm kéo dài thời gian, dù kết cục thất bại gần như chắc chắn. Việc Tổng tư lệnh Alexanderskii đích thân ra tiền tuyến và đe dọa cách chức chỉ huy vô trách nhiệm cho thấy mức độ căng thẳng và áp lực cực lớn.

Thất bại phản công tại Dopol

Khủng hoảng ở Pokrovsk càng trầm trọng hơn khi Ukraine không thể tổ chức thành công chiến dịch giải vây ở Dopol. Suốt năm ngày liên tiếp, các đơn vị đổ bộ đường không và lực lượng khác đã mở các đợt tấn công dữ dội nhằm giảm áp lực cho Pokrovsk. Tuy nhiên, Tập đoàn quân số 51 của Nga đã chặn đứng các nỗ lực này, củng cố phòng tuyến ở những vị trí hiểm yếu như các khe núi khô lớn, biến chúng thành tuyến phòng thủ gần như bất khả xâm phạm.

Mục tiêu của Ukraine tại Dopol là giữ chân lực lượng Nga, ngăn họ tăng viện cho Pokrovsk. Cái giá phải trả của Lữ đoàn đổ bộ đường không số 82 cho thấy mức độ tuyệt vọng, nhưng việc phản công bị chững lại đã đóng sập cánh cửa hy vọng cuối cùng.

Hệ quả chiến lược và triển vọng

Diễn biến tại Pokrovsk gợi nhớ đến những thất bại ở Bakhmut và Avdiivka, nơi việc rút lui chậm trễ gây tổn thất nặng nề. Việc khẩu hiệu “người quan trọng hơn lãnh thổ” lan rộng trên mạng xã hội Ukraine cho thấy sự thay đổi trong tư duy chiến lược, ưu tiên bảo toàn lực lượng hơn là cố thủ bằng mọi giá.

Nếu Pokrovsk thất thủ, Nga sẽ giành được không chỉ lợi thế chiến lược mà còn cả chiến thắng tâm lý, có thể ảnh hưởng sâu sắc đến tiến trình chiến tranh. Sự kết hợp giữa bao vây quân sự, ưu thế công nghệ và chiến tranh thông tin cho thấy Moscow đang áp dụng một chiến lược toàn diện. Với Ukraine, lựa chọn vẫn khắc nghiệt: rút lui để bảo toàn lực lượng cho trận chiến sau, hoặc chấp nhận nguy cơ bị tiêu diệt trong một trận tử thủ mang tính biểu tượng.

Khi mùa đông đến gần, kết cục tại Pokrovsk có thể định hình cục diện giai đoạn tiếp theo của cuộc chiến, tác động cả trên chiến trường lẫn bàn đàm phán.