Trong những tháng gần đây, Việt Nam chứng kiến hàng loạt sự kiện gây tranh luận mạnh mẽ về tính liêm chính, quản trị và tầm nhìn dài hạn. Từ bê bối trong ngành giáo dục đến các vụ án tham nhũng và quyết sách quy hoạch đô thị, những câu chuyện này phản ánh cả thách thức lẫn khát vọng của một xã hội đang chuyển mình.

Sửa điểm trong học bạ điện tử

Vụ việc tại Trường THCS Nguyễn Văn Thuộc, phường Hà Lầm, tỉnh Quảng Ninh đã làm lung lay niềm tin của công chúng vào hệ thống giáo dục. Theo phản ánh, bà L – hiệu trưởng nhà trường – đã chỉ đạo nhân viên sửa điểm trên phần mềm học bạ điện tử cho một nữ sinh là con cán bộ phường. Kết quả học tập của em này từ loại yếu đã được nâng lên loại giỏi sau khi nhiều điểm thi học kỳ ở các môn Tin học và Tiếng Anh được sửa từ bốn thành tám.

Phụ huynh và giáo viên cung cấp bằng chứng gồm hình ảnh tin nhắn cho thấy lãnh đạo trường yêu cầu chỉnh điểm các môn Toán, Khoa học tự nhiên, Tin học và Tiếng Anh. Hành vi này không chỉ vi phạm đạo đức nghề nghiệp mà còn làm mất công bằng với các học sinh khác. Sau khi nhận đơn phản ánh vào tháng 10 năm 2025, UBND phường Hà Lầm đã kiểm tra và xử lý kỷ luật chín cán bộ, viên chức: một trường hợp bị cách chức, năm cảnh cáo và ba khiển trách. Quyết định này thể hiện sự kiên quyết trong việc bảo đảm minh bạch và trách nhiệm trong giáo dục.

Tham nhũng trong dự án hạ tầng

Tại tỉnh Hưng Yên, một vụ việc khác liên quan đến Đỗ Mạnh Đăng – nguyên Trưởng phòng Quản lý đê điều – và Luyện Phúc Hưng – Giám đốc công ty tư vấn xây dựng tư nhân – bị phát hiện. Hai người bị cáo buộc thông đồng hợp thức hóa hợp đồng tư vấn trong quá trình xử lý khẩn cấp sự cố sạt lở kè Nguyên Hòa, gây thiệt hại cho nhà nước hơn 3,5 tỷ đồng.

Cơ quan điều tra đã khởi tố theo Điều 224 Bộ luật Hình sự về vi phạm quy định đầu tư công trình xây dựng. Đây là phần mở rộng của cuộc điều tra về sai phạm trong chi tiêu hạ tầng, cho thấy sự thông đồng giữa cán bộ và doanh nghiệp có thể làm thất thoát nguồn lực công, đồng thời làm suy giảm niềm tin của người dân. Vụ án đang tiếp tục điều tra nhằm đảm bảo xử lý nghiêm minh.

Quy định pháp luật về tội đưa hối lộ

Vụ khởi tố ca sĩ Lương Bằng Quang và Võ Thị Ngọc Ngân về tội đưa hối lộ đã thu hút sự chú ý đến các quy định pháp luật liên quan. Theo Điều 364 Bộ luật Hình sự năm 2015, đưa hối lộ là hành vi dùng tiền, tài sản hoặc lợi ích để tác động đến người có chức vụ quyền hạn nhằm đạt mục đích cá nhân. Mức hình phạt cao nhất có thể lên đến 20 năm tù, tùy giá trị và tính chất hành vi.

Hối lộ làm suy giảm tính liêm chính của bộ máy nhà nước và niềm tin của nhân dân. Pháp luật quy định một số trường hợp được miễn trách nhiệm hình sự nếu người đưa hối lộ bị ép buộc và chủ động khai báo trước khi bị phát hiện, hoặc tự nguyện khai báo khi chưa bị phát giác. Những quy định này nhằm khuyến khích tố giác và giảm thiểu hành vi tham nhũng.

Tầm nhìn quy hoạch đô thị tại TP. Hồ Chí Minh

Bên cạnh các vụ việc tiêu cực, TP. Hồ Chí Minh mới đây gây chú ý với quyết định quy hoạch mang tính nhân văn. Bí thư Thành ủy Trần Lưu Quang đã dừng dự án nhà ở gần Bến Nhà Rồng để mở rộng không gian văn hóa và công viên. Đồng thời, khu đất vàng số 1 Lý Thái Tổ rộng 37.000 m² sẽ được chuyển thành công viên và dựng tượng đài tưởng niệm đồng bào mất vì COVID-19.

Quyết định này đặt ký ức tập thể, phúc lợi cộng đồng và chất lượng sống lên trên lợi ích kinh tế ngắn hạn. Trong bối cảnh giá trị đất đai ở trung tâm thành phố rất cao, việc dành diện tích lớn cho mảng xanh và tưởng niệm là một tuyên ngôn phát triển vì con người. Công trình tưởng niệm sẽ là nơi người dân tri ân hàng chục ngàn người đã mất trong đại dịch, đồng thời nhắc nhở các thế hệ sau về sự hy sinh và đoàn kết.

Bài học từ quốc tế

Quy hoạch đô thị của TP. Hồ Chí Minh gợi nhớ các chiến lược tại nhiều quốc gia. Singapore duy trì hơn 50% diện tích xanh dù diện tích nhỏ, tạo nên "thành phố trong vườn". Seoul từng phá bỏ đường cao tốc trung tâm để khôi phục dòng suối tự nhiên, biến nó thành không gian công cộng sôi động. Những ví dụ này cho thấy ưu tiên chất lượng môi trường và không gian công cộng có thể nâng cao chất lượng sống và niềm tự hào đô thị.

Kết luận

Các sự kiện từ bê bối học đường, tham nhũng đến quyết sách quy hoạch đô thị tại Việt Nam cho thấy mối liên hệ giữa trách nhiệm và khát vọng. Mỗi câu chuyện là lời nhắc nhở rằng liêm chính trong công vụ là nền tảng của niềm tin xã hội, và lãnh đạo có tầm nhìn có thể kiến tạo những đô thị nơi ký ức, cộng đồng và chất lượng sống được coi trọng ngang với tăng trưởng kinh tế. Thách thức phía trước là đảm bảo những nguyên tắc này được áp dụng nhất quán trong mọi lĩnh vực quản trị.