Nhà Trắng xác nhận Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vào ngày 30/10 tại Hàn Quốc, bên lề Hội nghị Thượng đỉnh APEC, trong khuôn khổ chuyến công du châu Á. Đây là lần gặp trực tiếp đầu tiên giữa hai nhà lãnh đạo kể từ khi ông Trump trở lại Nhà Trắng hồi tháng 1/2025, và diễn ra trong bối cảnh hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đang tìm cách hạ nhiệt căng thẳng để đạt được một thỏa thuận thương mại vốn trì trệ lâu nay.

Cuộc gặp được đánh giá là "mạo hiểm nhưng tiềm năng lớn", khi cả Washington và Bắc Kinh đều muốn "nhấn nút khởi động lại" quan hệ sau nhiều tháng leo thang trả đũa. Thỏa thuận đình chiến thương mại hiện tại sẽ hết hạn vào ngày 10/11 nếu không được gia hạn. Ngoài ra, ông Trump đã đặt hạn chót 1/11 để áp thuế bổ sung 100% lên hàng hóa Trung Quốc nếu đàm phán không tiến triển.

Những tuần gần đây, căng thẳng gia tăng khi Trung Quốc mở rộng hạn chế xuất khẩu đất hiếm và công nghệ liên quan, trong khi Mỹ đáp trả bằng đe dọa áp thuế mới và xem xét hạn chế xuất khẩu sản phẩm sử dụng phần mềm Mỹ sang Trung Quốc. Hai bên cũng bất đồng về thuế quan, mua nông sản, vấn đề fentanyl, và các điểm nóng địa chính trị như Đài Loan.

Giới phân tích nhận định việc xác nhận cuộc gặp cho thấy cả hai bên đều sẵn sàng nhượng bộ ở một số lĩnh vực để tạo đột phá. Trung Quốc có thể cam kết mua thêm nông sản Mỹ hoặc đầu tư vào Mỹ, đồng thời ưu tiên cấp phép nhập khẩu đất hiếm cho doanh nghiệp Mỹ. Đổi lại, Washington có thể cân nhắc nới lỏng hạn chế công nghệ đối với Bắc Kinh. Tuy nhiên, các bất đồng cấu trúc sâu hơn khó có thể giải quyết ngay.

Song song với chuẩn bị cho cuộc gặp, Phó Thủ tướng Trung Quốc kiêm trưởng đoàn đàm phán Hà Lập Phong dự kiến gặp Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent tại Malaysia để bàn về các vấn đề thương mại và kinh tế. Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc Vương Văn Đào cũng nhấn mạnh hai nước cần tìm cách hợp tác thay vì tách rời.

Trước đó, đầu tháng 10, ông Trump từng cân nhắc hủy gặp ông Tập vì bất mãn với các biện pháp hạn chế xuất khẩu đất hiếm của Trung Quốc, nhưng gần đây đã mềm giọng hơn, khẳng định có "quan hệ tốt" và kỳ vọng đạt "thỏa thuận tốt". Ông cho biết sẽ bàn sâu về đất hiếm, đậu tương và kiểm soát vũ khí hạt nhân trong cuộc gặp.

Về phía Trung Quốc, kế hoạch kinh tế mới công bố cho thấy nước này sẽ đẩy mạnh tự chủ công nghệ trong 5 năm tới để giảm phụ thuộc vào Mỹ. Giới quan sát cho rằng Bắc Kinh sẵn sàng từ bỏ thỏa thuận nếu điều kiện không phù hợp lợi ích, trong khi ông Trump có thể muốn tránh phải thực hiện lời đe dọa áp thuế 100%.

Dù triển vọng đạt một thỏa thuận thương mại toàn diện vẫn xa vời, cuộc gặp Trump - Tập lần này được xem là cơ hội quan trọng để hạ nhiệt quan hệ song phương, tạo nền tảng cho một đợt thúc đẩy đàm phán mới vào đầu năm 2026. Diễn biến này có thể tác động mạnh đến tâm lý thị trường tài chính, đặc biệt là giá vàng, vốn nhạy cảm với rủi ro địa chính trị và thương mại toàn cầu.