Khi quan sát bản đồ mật độ dân số của Đông Nam Á lục địa, Lào và Campuchia nổi bật với dân số ít bất ngờ so với các quốc gia láng giềng có diện tích tương tự. Lào chỉ có khoảng 7,9 triệu người, trong khi Campuchia khoảng 17,6 triệu. Ngược lại, Thái Lan ở phía tây có 71,6 triệu người và Việt Nam ở phía đông có tới 101,6 triệu người, trở thành một trong những quốc gia đông dân nhất thế giới.

Sự khác biệt càng rõ khi xét về mật độ dân số. Việt Nam trung bình 322 người/km², tương đương các quốc gia đông đúc như Nhật Bản và Pakistan. Thái Lan thấp hơn với 140 người/km², gần bằng mức trung bình của khu vực. Campuchia chỉ khoảng 100 người/km², còn Lào cực thấp với 34 người/km² — chỉ bằng một phần mười so với Việt Nam. Đây là một trong những chênh lệch mật độ lớn nhất giữa hai quốc gia láng giềng trên thế giới.

Lào đặc biệt thưa dân, có mật độ thấp nhất Đông Nam Á và đứng thứ tám châu Á về mật độ thấp, tương tự các vùng sa mạc hoặc Himalaya hơn là các nước láng giềng.

Nguyên nhân chính là địa hình. Lào có độ cao trung bình 710 mét so với mực nước biển, nhiều núi và rừng rậm, khiến việc phát triển đất đai khó khăn và tốn kém. Chỉ 6,2% lãnh thổ Lào là đất canh tác, thấp nhất Đông Nam Á lục địa. Trong khi đó, Việt Nam có hơn 20% đất nông nghiệp, Campuchia 22% và Thái Lan hơn 30%.

Campuchia tuy ít núi hơn nhưng vẫn có mật độ thấp do các yếu tố lịch sử, kinh tế và hạ tầng. Cả hai quốc gia gặp khó khăn về giao thông, phát triển công nghiệp và mở rộng nông nghiệp, hạn chế khả năng hỗ trợ dân số lớn.

Kết hợp địa hình hiểm trở, đất nông nghiệp hạn chế và phát triển kinh tế chậm, Lào và Campuchia vẫn thưa dân hơn nhiều so với các nước sôi động như Việt Nam và Thái Lan.