Những tuần gần đây, thị trường công nghệ chứng kiến hàng loạt thương vụ trị giá hàng trăm tỷ USD giữa các ông lớn AI như OpenAI, Nvidia, AMD, Oracle… nhưng phần lớn chỉ là tiền quay vòng trên giấy. Câu chuyện bắt đầu khi Microsoft và các nhà đầu tư rót hàng chục tỷ USD vào OpenAI. Ngay sau đó, OpenAI dùng số tiền này thuê trung tâm dữ liệu Azure của Microsoft. Microsoft lại lấy tiền đó mua card đồ họa Nvidia để phục vụ OpenAI. Các hãng khác như Google, Meta, Amazon cũng xếp hàng mua GPU với giá gấp 4–6 lần so với trước thời ChatGPT.

Anthropic – startup AI khác – nhận vốn khủng từ Amazon, rồi lại trả tiền thuê dịch vụ AWS của Amazon. XAI của Elon Musk thì huy động hàng tỷ USD, phần lớn từ bán cổ phiếu Tesla, để xây trung tâm dữ liệu riêng, rồi cũng mua GPU Nvidia. Mô hình này giống hệt kiểu "round-tripping" – các công ty chuyền đi chuyền lại cùng một khoản tiền nhằm thổi phồng doanh thu và định giá.

Hiện OpenAI thông báo sẽ mua 200 tỷ USD chip Nvidia, trong khi Nvidia tuyên bố đầu tư 100 tỷ USD vào OpenAI. Oracle cũng nhận 300 tỷ USD từ OpenAI để rồi chuyển sang mua GPU Nvidia, và Nvidia lại dùng tiền đó đầu tư ngược lại vào OpenAI. Với AMD, OpenAI dự định mua 100 tỷ USD GPU nhưng không có tiền, nên AMD tặng 10% cổ phiếu để OpenAI vay vốn mua hàng. Đây là dấu hiệu của một "bong bóng" khi các bên tận dụng cổ phiếu của nhau để vay mượn, đẩy giá trị doanh nghiệp lên cao.

Các thương vụ này khiến dòng tiền giữa những công ty AI tăng mạnh nhưng thực chất không tạo ra lợi nhuận. Doanh thu OpenAI khoảng 10 tỷ USD/năm, Anthropic khoảng 5 tỷ USD, và tốc độ tăng trưởng đang chậm lại. Chi phí vận hành AI (LLM) ngày càng cao, trong khi người dùng không sẵn sàng trả nhiều hơn. Không có mô hình kinh doanh nào hiện tại đảm bảo lợi nhuận ngắn hạn, nên giải pháp của họ là tiếp tục "thổi" các khoản đầu tư ảo.

Điều đáng nói, giá cổ phiếu Nvidia đã tăng hơn 1.600% kể từ cuối 2022 nhờ là trung tâm của vòng quay tiền này. Nếu tình trạng tiếp diễn, có thể sẽ xuất hiện các thông báo đầu tư hàng nghìn tỷ USD giữa các công ty, dù tiền thật không tồn tại. Khi bong bóng vỡ, nếu không tìm ra cách tăng doanh thu gấp 20 lần và chuyển từ lỗ sang lãi, toàn bộ hệ thống sẽ sụp đổ.

Những động thái này cũng tác động gián tiếp tới các thị trường khác, trong đó có thị trường vàng. Nhà đầu tư theo dõi bảng giá vàng hôm nay, giá vàng 24k hôm nay bao nhiêu 1 chỉ hay giá vàng thế giới trực tuyến cần lưu ý rằng các biến động lớn ở nhóm Big Tech có thể ảnh hưởng tâm lý thị trường tài chính toàn cầu. Khi vốn ảo bị rút khỏi cổ phiếu công nghệ, dòng tiền có thể chuyển sang vàng – nơi giá vàng 9999 hôm nay bao nhiêu 1 chỉ và biểu đồ giá vàng thế giới hôm nay sẽ trở thành tâm điểm.

Tóm lại, đây là ví dụ điển hình về cách các "ông lớn" công nghệ dùng vòng quay tiền để duy trì định giá cao, bất chấp thực tế doanh thu và lợi nhuận. Nhà đầu tư cần thận trọng, theo dõi cả thị trường chứng khoán lẫn thị trường vàng để có chiến lược hợp lý.