Ngày 21/10, giá vàng thế giới bất ngờ giảm hơn 5%, đánh dấu mức sụt mạnh nhất trong một phiên kể từ năm 2013. Có lúc giá giảm tới 6,3% trước khi hồi nhẹ, chốt quanh 4.130 USD/ounce. Cú trượt này diễn ra sau giai đoạn vàng tăng nóng hơn 60% từ đầu năm 2025.

Không chỉ vàng, bạc và bạch kim – vốn đã tăng mạnh lần lượt 60% và 66% từ đầu năm – cũng đồng loạt giảm sâu 6,7% và 7,2%. Giới phân tích cho rằng đây là đợt điều chỉnh kỹ thuật sau khi thị trường kim loại quý tăng quá nhanh.

Theo bà Suki Cooper, chuyên gia của Standard Chartered, nhiều nhà đầu tư đang rút vốn khỏi vàng sau thời gian dài coi đây là kênh trú ẩn an toàn. Việc lượng nhà đầu tư tăng mạnh đã khiến thị trường dễ xuất hiện biến động lớn khi tâm lý thay đổi. Ông Bart Melek từ TD Securities cũng nhận định phần lớn nhà giao dịch đang chốt lời sau đợt tăng giá lịch sử, và những đợt tăng mạnh như vậy thường khó duy trì lâu.

Một yếu tố khác là đồng USD mạnh lên, khi chỉ số USD tăng 0,4% trong ngày 21/10. Vàng thường giảm giá khi USD tăng, bởi kim loại quý trở nên đắt đỏ hơn đối với nhà đầu tư nắm giữ các đồng tiền khác.

Đợt tăng giá vàng từ đầu năm 2025 đến nay được thúc đẩy bởi hàng loạt yếu tố: căng thẳng địa chính trị, kỳ vọng cắt giảm lãi suất, mua vào mạnh của các ngân hàng trung ương, xu hướng phi đô la hóa và dòng vốn lớn vào các quỹ ETF. Tuy nhiên, sau khi tăng quá nhanh, thị trường đã xuất hiện áp lực điều chỉnh.

Dự báo cho phần còn lại của năm khá trái chiều. Hội đồng Vàng Thế giới cho rằng vàng vẫn giữ được vị thế, thậm chí có thể tăng nếu thị trường chứng khoán giảm. Goldman Sachs mới đây nâng dự báo giá vàng tháng 12 từ 4.300 USD lên 4.900 USD/ounce. Bank of America thậm chí đặt mục tiêu 5.000 USD/ounce vào năm 2026.

Giảng viên Luke Hartigan (Đại học Sydney) nhận định nhu cầu mua vàng từ Nga và Trung Quốc có thể tiếp tục đẩy giá lên. Tuy nhiên, chuyên gia Poole cảnh báo nhà đầu tư nên thận trọng, vì lịch sử cho thấy vàng hoàn toàn có thể giảm sâu và duy trì ở mức thấp trong nhiều năm. Trong 40 năm qua, đã có ít nhất 3 giai đoạn vàng mất tới 50% giá trị từ đỉnh và giữ mức thấp đó suốt cả thập kỷ.

Tóm lại, cú giảm mạnh ngày 21/10 là kết quả của sự kết hợp giữa hoạt động chốt lời, điều chỉnh kỹ thuật, đồng USD tăng giá và tâm lý thận trọng của nhà đầu tư sau giai đoạn tăng nóng. Diễn biến tiếp theo của vàng sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố, từ kinh tế vĩ mô, chính sách tiền tệ cho tới biến động địa chính trị và nhu cầu thực tế từ các quốc gia lớn.